عوامل مو ثر بر حضور كلاس س ازديدگاه پزشكي شهركرد سال 1392 دانشگاه علوم * راضيه نظري واناني زهره ناي فرشته آيين چكيده مقدمه: حضور كلاس به عنوان يك فرصت جهت وس شناخته شده است و غيبت از كلاس ميتواند باعث سست شدن اين هدف مهم يع ين شود. اين مطالعه با هدف تعي ني عوامل مو ثر بر حضور كلاس س ازديدگاه دانشگاه علوم پزشكي شهركرد انجام گرديد. ر شو ها: اين مطالعه توصيفي مقطعي بر روي 120 نفر از دانشگاه علوم پزشكي شهركردكه به روش نمونهگيري تصادفي سيستماتيك انتخاب شدند انجام گرديد. دادهها با استفاده از پرسشنامه محققساخته جمعآوري و با استفاده از آمار توصيفي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج: از ديد 77)%64/2 نفر) شركت كننده پژوهش عامل ايجاد انگيزه توسط استاد بيشترين نقش را حضور كلاس دارد و از نظر 43)%35/8 نفر) استفاده از وسايل سمعي بصري نقشي حضور آنها كلاس س ندارد. 19 نفر (%15/8) با معدل بالاتر از 17 ايجاد انگيزه توسط استاد را عامل رغبت خود به كلاس گزارش كردند. 12 نفر (%10) از مذكر مهمترين عامل حضورشان كلاس را انجام حضور و غياب ميدانند. نتيجهگيري: با توجه به اين كه ايجاد انگيزه توسط اساتيد بيشترين نقش را حضور كلاس دارد لذا اساتيد بايد جهت افزايش حضور كلاسه يا س از روشهايي مانند تكنيكه يا خلاق آموزشي و تجهيز كلاسها استفاده نمايد. واژههاي كليدي: عوامل مو ثر حضور كلاس علوم پزشكي مجله ايراني آموزش علوم پزشكي/ خرداد 1393 14(3): 189 تا 194 مجله ايراني آموزش علوم پزشكي / خرداد (3) 14/1393 / 189 مقدمه سرمايههاي ارزشمند و گرانق هركشور محسوب ميشوند وتوجه به تربيت مو ثر و كارآمد آنها از نظر آموزشي پژوهشي و فرهنگي از وظايف اصلي و *نويسنده مسو ول: راضيه نظري واناني كارشناس اتاق عمل كميته تحقيقات دانشجويي دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي شهركرد شهركرد ايران. razyehnazary@yahoo.com زهره ناي كارشناس اتاق عمل كميته تحقيقات دانشجويي دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي شهركرد شهركرد ايران. z_naderi@yahoo.com) ) دكتر فرشته آيين (استاديار) گروه پرستاري و مامايي دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي شهركرد شهركرد ايران. (fereshtehaein@yahoo.com) تاريخ يافت مقاله: 92/11/8 تاريخ اصلاحيه: 92/12/20 تاريخ پذيرش: 93/2/3 مهم دانشگاههاست( 1 ). مطالب سي زيربناي يك سيستم آموزشي است و همه مساي ل ديگر حول اين محور اساسي و مهم قراردارد. يكي از پايهه يا و ك و فهم مطالب سي حضور دانشجو كلاس و توجه به س ميباشد و غيبت از كلاس و عدم توجه به س ميتواند باعث سست شدن اين هدف مهم يع ين شود( 2 ). كلاسه يا س مكاني تبادل براي افكار هستند اين مكان اطلاعات مبادله شده و گسترده ميگردند افكار به نمايش آمده و مورد تجزيه و تحليل و يا انتقاد قرار ميگيرند بدون مواجه شدن با انديشههايي كه كلاس س بروز ميكند دگرگوني
عوامل مو ثر بر حضور كلاس راضيه نظري و همكاران پديدار نخواهد شد( 3 ). كلاسه يا گذشته هدف از حضور س را صرفا ميدانستند نه لذت بردن حالي كه فضاهاي آموزشي مناسب و فراهم نمودن شرايط سرمايهگذاري بر روي سلامت هيجاني تا آنان نگرش مثبتتري بهتر لازمه است نسبت به حضور كلاس و نهايتا به شغلي كه حال فراگيري آن هستند پيدا كنند( 4 ). دانشجويا ين كه كلاس حاضر ميشوند و با استاد تعامل دارند سعي ميكنند رفتار تصميمات و اهداف آينده الگوبرداري خود را از طريق از نقشه يا وي همانندسازي ارتقا بخشند( 5 ). با استاد و تحقيقات متعدد اين زمينه نشان داده است كه حضور كلاس ميتواند باعث كاهش موارد افت تحصيلي و افزايش توانمندي انجام فعاليت هاي محولهي آتي شود حالي كه غيبت از كلاس مي تواند باعث كاهش نمرات وس و افت تحصيلي شود( 6 ). مشكل غيبت كلاس س از زمان ورود به دانشگاه شروع ميشود و چه بسا برخي از صورت عدم اجراي حضور و غياب ح يت يك بار هم كلاس س حاضر نميشوند كه اين نشانهاي از كاهش انگيزه تحصيلي حضور كلاسه يا س محيط ميباشد( 3 ). ياددهي پوياي عدم و را مختل نموده و آنجا را به محيطي كسالت آور و ناخوشايند اين مينمايد تبديل امر اساتيد داشته كه جهت افزايش حضور س از روشهايي مانند تكنيكه يا را بر آن كلاسه يا خلاق آموزش و تجهيز كلاسها استفاده نمايند( 7 ). مطالعات انجام شده عوامل مانند عملكرد اساتيد علاقه به رشتهي تحصيلي ومختلط بودن كلاسها باعث حضور كلاس ميشدند( 4 تا 6 ). با توجه به اين عوامل و با نظر گرفتن اين س توانمندي مو ثراست كه عدم حضور پژوهشگر برآن شد تا مطالعهاي كلاسه يا انجام فعاليتهايشان را با هدف تعي ني عوامل مو ثر بر حضور كلاس دانشگاه علوم پزشكي شهركرد كلاسه يا سال 1392 انجام دهد س كه با تقويت اين عوامل بتوان حضور كلاس را ارتقاء بخشيد و مشكلاتي كه باعث غيبت مي شود را رفع كرد قطعا رسيدن به اين اهداف پوياتر كردن كلاس هاي س مفيد خواهد بود. ها ر شو اين مطالعه توصيفي مقطعي سال 1392 برروي كليه دانشگاه علوم پزشكي شهركرد انجام شد. معيارورود جمعآوري به مطالعه دادههاو تمايل اشتغال به تحصيل آنها براي مطالعه بود. تكميل ناقص پرسش نامه زمان شركت انجام بيان اظهار عدم علاقه نسبت به موضوع مورد تحقيق از معيارهاي حذف از پژوهش بود. روش نمونهگيري سيستماتيك جامعهي مورد پژوهش را كليه دانشگاه علوم پزشكي شهركرد تشكيل دادند. است اين مطالعه بدين صورت كه به صورت تصادفي مرحلهي اول با نمونهگيري تصادفي ساده اولين عضو جامعه انتخاب شد و مرحلهي دوم نمونه ها با فاصلهي يكسان از يكديگر انتخاب شدند. حداقل حجم نمونه با سطح اطمينان %95 0/5=α 0/05=d تعداد 120 نفر برآورد شد.اما با نظر گرفتن ريزش 140 پرسشنامه توزيع گرديد. نمونهگيري دانشكدهه يا پرستاري و مامايي پزشكي پيراپزشكي و بهداشت دانشگاه علوم پزشكي شهركرد انجام شد. دانشكدهي دانشكدهه يا پرستاري پزشكي و مامايي پيراپزشكي 70 پرسشنامه و و بهداشت نيز 70 پرسشنامه توزيع شد. اين پرسشنامهي پژوهشگر ساخته مشتمل بر دو بخش است ويژگيهاي دموگرافيك بخش اول مربوط به وبخش دوم شامل سو ال 8 مربوط به عوامل مو ثر بر حضور كلاس از ديدگاه با مقياس چهار جهاي زياد متوسط كم و / 190 مجله ايراني آموزش علوم پزشكي / خرداد 1393 14(3)
راضيه نظري و همكاران عوامل مو ثر بر حضور كلاس اصلا كه ميتوانستند جهت پاسخ به سو الات نمرهي صفر تا 3 را انتخاب نمايند. پرسش نامهها طول ترم تحصيلي توسط پژوهشگر توزيع به صورت خود پاسخ تكميل و توسط جهت گرديد. بررسي روايي محتوا ابتدا عوامل مو ثر بر حضور ازمنابع علمي و مقالات استخراج شد واختيارده نفر از اساتيد صاحبنظر قرار گرفت تا مناسبت هر يك از سو الات براي دستيابي به اهداف موردنظر مشخص شود بدين ترتيب روايي پرسشنامه مورد تا ييد قرار گرفت. براي با استفاده از محاسبهي ضريب آلفاي كرونباخ برآورد شد. پايان دادهه يا آن پايايي پايايي 81 /. آماري با استفاده از نرم افزار SPSS-16 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند و جهت تجزيه و تحليل دادهها از آزمون آمار توصيفي شامل فراواني و ميانگين استفاده گرديد. نتايج از 140 پرسشنامهي توزيع شده دانشكدهها پرسشنامه تكميل گرديد( rateresponse=%85/7 ). از اين تعداد دانشجو 91 نفر( 75/8 ) آنها مو نث و 29 نفر( 21/7 ) آنها مذكر بودند. از نظر وضعيت تا هل 94 نفر( 78/3 ) مجرد بودند. نمونهگيري از هر كدام از رشتهها با توجه به فراواني آنها دانشگاه به گونهاي بود بهداشت 20 نفر( %26/7 ) 16 نفر( %13/3 ) 11 نفر( %9/2 ) 5 نفر( %4/2 ) نفر( %16/7 ) اين هوشبري اتاق عمل كه پرستاري 32 12 علوم آزمايشگاه افراد را تشكيل نفر( %10 ) 18 نفر( %15 ) نفر( %5 ) 6 دادند. مامايي راديولوژي و پزشكي از لحاظ معدل 28 نفر ( 23/3) معدل بالاي 17 77 نفر( 64/2 ) معدل بين 15 تا 17 و 15 نفر( 12/5 ) معدل زير 15 داشتند. صد و فراواني 1 جدول عوامل مو ثر بر حضور اراي ه شده است. بر اساس يافتههاي جدول بالاترين صد حضور كلاس س مربوط به ايجاد انگيزه توسط استاد است. 120 جدول 1 : فراواني نسبي و مطلق عوامل مو ثر بر حضور كلاس س از ديدگاه آنها سو الات زياد متوسط كم اصلا 2 (%1/7) 10 (%8/3) 31 (%25/8) 77(%64/2) ايجاد انگيزه توسط استاد 4 (%3/3) 11 (%9/2) 28 (%23/3) 77(%64/2) انجام حضور و غياب كلاس توسط استاد 3 (%2/5) 8 (%6/7) 35 (%29/2) 74(%61/7) علاقه به رشتهي تحصيلي 10 (%8/3) 13 (%10/8) 45 (%37/5) 52(%43/3) حضور كلاس جهت فهم بهتر مطالب 13 (%10/8) 11 (%9/2) 45 (%37/5) 51(%42/5) ارزشيابي مستمر توسط استاد 6 (%5) 17 (%14/2) 53 (%42/2) مطالب بيان شده كلاس جهت پاسخگويي به سو الات امتحاني (%36/7)44 16 (%13/3) 21 (%17/5) 40 (%33/3) 43(%35/8) مختلط بودن كلاسها 13 (%10/8) 21 (%17/5) 43 (%35/8) 43(%35/8) استفاده از وسايل سمعي بصري از ديد مجله ايراني آموزش علوم پزشكي / خرداد (3) 14/1393 / 191 مهمترين مذكر عامل حضورشان كلاس انجام حضور و غياب كلاس توسط استاد است كه 12 نفر (%10) آن را مهم دانستند و از نظر مو نث ايجاد انگيزه توسط استاد مهمترين عامل حضور كلاس (%65/9) نفر 50 است كه آن را مو ثر دانستند و كم اهميتترين عامل از نظر هر دو گروه دانشجو مختلط بودن كلاسها بود. از نظر 19 نفر (%15/8) با معدل بالاتر از 17 ايجاد انگيزه توسط استاد و از نظر 48 نفر( %40 ) از با معدل بين 17-15 انجام حضور و غياب كلاس توسط استاد از مهمترين عوامل شمرده شد و 9 نفر( %17/5 ) از با معدل زير 15 علاقه به رشته تحصيلي را عامل رغبت خود به كلاس گزارش كردند.
عوامل مو ثر بر حضور كلاس بحث اين پژوهش كه عوامل مو ثر بر حضور كلاس از ديدگاه از نظر آنها ايجاد بررسي ميشود بيشترين عامل مو ثر انگيزه تحقيقات نشان داده است كه ابتداي توسط استاد گزارش شد. كلاس نسبت به موضوعات مطرح شده بيتفاوت هستند استادان بايد انگيزه روشه يا با كنند و با بيان اهميت مختلف فراگيران اما ايجاد و كاربرد س شغل آينده توجه آنها را جلب نمايند. آگاهي و هوشياري استاد نسبت به كل كلاس تعريف فعاليته يا به كارگيري علامات مشخص و شده به منظور جلب توجه فراگيران نگهداري كلاسي يك حالت زنده فعال و شاداب و ايجاد تنوع فعاليتهاي كلاسي جلب توجه فراگيران مو ثر است( 8 ). مطالعهي راضيه نظري و همكاران gump كه سال بر 2004 روي 220 دانشجو انجام شد نشان داد كه اهميت دادن اساتيد به حضور كلاس و جذابيت مطالب سي از مهمترين عوامل انگيزشي شركت كلاسه يا س بوده است( 9 ) كه با نتايج اين مطالعه همخواني دارد. با توجه به نتايج فوق شايد بتوان با آگاه كردن اساتيد از موضوع اين كلاس ترغيب نمايند. برخي از آنها خواست تا عوامل انگيزشي را شناخته و آنها را به حضور استادان معتقدند كه بيشتر علاقهاي به حضور فعال و مو ثر كلاس ندارند اما يافتهه يا اين تحقيق نشان ميدهد كه حضور كلاس را جهت فهم بهتر مطالب ضروري ميدانند بنابراين حضور كلاس علاقهمند هستند اما نحوهي فراگيران به تيس استادان است كه ميزان حضور آنها كلاس را تعيين ميكند( 3 ). مطالعهي فصيحي %69/5 اهميت حضور كلاس جهت فهم بهتر مطالب را از عوامل بسيار مهم شركت كلاسهاي س اعلام ميدارند( 4 ). پژوهشي كه سال 2005 بين داروسازي توسط نانسي اف جورتف انجام شد نشان داد كه پايين بودن سطح علمي كلاسها عدم اراي ه مطالب جديد و تازه كلاس را دليل غيبت خود عنوان كردهاند كه با نتايج اين پژوهش همخواني دارد( 10 ). اساتيد بايد با بالا بردن سطح علمي خود و اراي هي مطالب جالب كلاس نظر را به كلاس جلب كنند و آنها را به بحث كلاس و اراي ه نظرات تشويق نمايند. 51 نفر (%42/5) از انجام ارزشيا يب مستمر توسط استاد را عامل حضور كلاس ميدانند. حالي كه تحقيق فصيحي استاد تا ثير بسزايي ندارد و %35/7 انجام ارزشيابي مستمر توسط حضور كلاس انجام ارزشيابي مستمر توسط استاد را دليل رغبت خود به كلاس ميدانند( 4 ) بنابر اين شرايطي كه ارزشيابي هاي مستمر كلاسي به نيازهاي فراگيران نقاط قوت بازخورد مستمر و تكاليف مستمر رشددهنده توجه شود يادگيرنده به فردي فعال ريسكپذير و محقق تبديل ميشود و اين صورت تمايل دانشجو به حضور كلاس افزايش مي يابد. اين پژوهش مشخص شد كه مطالب بيان شده كلاس جهت پاسخگويي به سو الات امتحاني از ديد %36/7 مهم بوده است. مطالعه صابريان و همكارانش با عنوان فرهنگ كلاسي از ديدگاه دانشگاه علوم پزشكي سمنان اكثر اعتقاد داشتند اساتيد آنها را به چالش و سو ال كردن تشويق ننموده و انتظاراتشان را به روشني بيان نميكنند حالي كه اگر بدانند از آنان چه انتظاري ميرود بهتر فعاليت نموده و سرگم نخواهند بود. اگر اساتيد را با مساي لي روبرو ساخته و با تشويق يافتن راهحل آنهارا به چالش انديشيدن و سو ال كردن ترغيب نمايند آنها ضمن اين كه به تكامل فكري ميرسند احساس رضايت نيز خواهند داشت و سطح تعامل بين استاد و دانشجو و با يكديگر به بالاترين حد خواهد رسيد( 11 ). از نظر شركتكنندگان / 192 مجله ايراني آموزش علوم پزشكي / خرداد 1393 14(3)
راضيه نظري و همكاران عوامل مو ثر بر حضور كلاس استفاده از وسايل پژوهش كمترين از بصري سمعي ميزان اهميت برخوردار است كه با نتايج مطالعهي فصيحي و همكارانش هم سو است( 4 ). پژوهش حاضر بيانگر دلايل حضور كلاس س بود كه عوامل زيادي بر آن تا ثيرگذار بود كه به برخي از آنها اشاره شد و برخي ديگر هنوز ناشناختهاند و اين امر نياز به تحقيقات بيشتر دانشگاهه يا مختلف كشور را آشكار ميسازد زيرا سطح فرهنگي و نظرات آنها متفاوت است و نميتوان نتايج اين مطالعه را به دانشگاهه يا نتيجهگيري ديگر تعميم داد. از آنجايي كه مهمترين عامل حضور كلاس اين تحقيق ايجاد انگيزه توسط استاد است لذا لازم است منابع ايجادكنندهي انگيزه بين شناخته شود تا منجر به افزايش تعامل با استادان و نتيجه افزايش حضور آنها كلاس و كاهش غيبت شود. قداني پايان ازمعاونت آموزشي و پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي شهركرد و حمايت مالي از اين طرح وكليه مشاركت كننده اين پژوهش سپاسگزاري و تشكر مينماييم. 1. Sadeghi S, Bagherian A. [ Dentistry Students Educational Status in Iranian Medical Universities: Faculty Viewpoints]. Iranian Journal of Medical Education. 2013 ; 12(10): 721-730. [Persian] 2. Nabavi S, Safavi M. [Causes of Absenteeism and Lack of Attention to the Instructions among Medical Students of Islamic Azad University, Tehran Medical Branch]. Medical Science Journal of Islamic Azad University Tehran Medical Branch. 2011; 21(3): 227-232. [Persian] 3. Demari B. [Survey Of Influence Factors On Participation Or Not Participation In Medical School Classes of Tehran university Of Medical Science]. Teb va Tazkiyeh. 2001; 10(1): 36-40. [Persian] 4. FasihiHarandi T, Azizzadeh foroozi M, Mohammadalizadeh S, Ghazanfari Moghaddam Z. [ Effective Factors on Theoretical Class Attendance according to Nursing and Midwifery Students Point of View, Kerman Razi School of Nursing and Midwifery]. Strides in Development of Medical Education. 2007; 4(2): 100-107. [Persian] 5. Azmoudeh E, Dolati M, Farzadmanesh E, Khosro Abadi AA, Hassan Rakhshani M. [ Survey of Student Views about Factors Affecting Students' Attendance in Classrooms in Sabzevar University of Medical Sciences, Iran ]. Strides in Development of Medical Education. 2013; 10(2): 23-30. [Persian] 6. Soleimani Asl H, Mehrn nia K. [ Survey Of Tehran University of Medical Sciences Medical Students Opinions About Causes Of Absenteeism]. Iranian Journal of Medical Education. 2001; 2: 73. [Persian] 7. Devadoss S, Foltz J. Evaluation of Factors Influencing Student Class Attendance and Performance. American Journal of Agricultural Economics. 1996; 78(3): 499-507. 8. Samadi P, Rajaei pour S, Agha hosseini T, Gholavandi H. [Learning environment based on components of effective classroom management in schools Urmia]. Quarterly Journal of New Thoughts on Education. 2008; 4(1-2): 155-176. [Persian] 9. Gump SE. Keep Students Coming by Keeping Them Interested: Motivators for Class Attendance. College Student Jurnal. 2004; 38(1): 157. 10. Fjortoft N. Students Motivations for Class Attendance. Am J Pharmaceut Educ. 2005; 69(1): 107-112. 11. Saberian M, Hajiaghajani S, Ghafari P, Ghorbani R. [Students Viewpoint about Class Culture in Semnan University of Medical Sciences. Iranian Journal of Medical Education. 2007; 7(1) : 143-148. [Persian] منابع مجله ايراني آموزش علوم پزشكي / خرداد (3) 14/1393 / 193
Factors Affecting Classroom Participation; the Viewpoints of Students in ShahreKord University of Medical Sciences in 2013 Abstract Razieh Nazari Vanani 1, Zohreh Naderi 2, Fereshteh Aein 3 Introduction: Classroom participation is known as an opportunity to learn lessons and absence in these sessions can deteriorate learning objectives which are pretty important. Therefore, this study aimed to determine the factors influencing students classroom participation in Shahrekord University of Medical Sciences. Methods: This descriptive cross-sectional study was performed on 120 students of Shahrekord University of Medical Sciences selected using systematic random sampling. A researcher-made questionnaire was completed by students. The collected data were analyzed using descriptive statistics. Results: According to the viewpoints of 64/2% (n=77) students participating in the research, motivation by teacher plays the most important role for classroom participation. From the viewpoints of 35/8% (n=43) students, the use of audiovisual aids do not contribute to their classroom participation. 15/8% (n=19) students having grade point averages higher than 17 believed that motivation by teacher is the factor for their eagerness to participate in classroom. Twelve male students (10%) mentioned roll call as the most important factor for their attendance in classroom. Conclusion: Considering the fact that motivation by teachers has the greatest role for students classroom participation, therefore teachers should make use of creative teaching techniques and equip classrooms with facilities in order to increase students participation in classroom. Keywords: Factors, classroom participation, medical students. Addresses: 1 ( ) B.Sc. Operating Room, Student's Research Committee, Department of Nursing and Midwifery, School of Nursing and Midwifery, Shahrekord University of Medical Sciences, Shahrekord, Iran. Email: razyehnazary@yahoo.com 2 B.Sc. Operating Room, Student's Research Committee, Department of Nursing and Midwifery, School of Nursing and Midwifery, Shahrekord University of Medical Sciences, Shahrekord, Iran. Email: z_naderi@yahoo.com 3 Assistant Professor, Department of Nursing and Midwifery, School of Nursing and Midwifery, Shahrekord University of Medical Sciences, Shahrekord, Iran. E-mail: fereshtehaein@yahoo.com http://ijme. mui. ac. ir Iranian Journal of Medical Education 2014: 14(3) / 194